Środa Popielcowa rozpoczyna w Kościele katolickim czterdziestodniowy okres Wielkiego Postu, który trwa aż do Triduum Paschalnego poprzedzającego Wielkanoc (o podziale roku liturgicznego więcej przeczytacie tu).

W Środę Popielcową tradycyjnie kapłan posypuje wiernym głowy popiołem, co jest popularnym symbolem żałoby i pokuty w wielu kulturach. Obrzędowi temu towarzyszłą słowa "Pamiętaj, że prochem jesteś i w proch sie obrócisz" oraz "Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię".

Liczba czterdzietu dni postu wpisuje się w tradycję biblijną i nawiązuje do takich wydarzeń, jak: czterdzieści dni Jezusa na pustyni, czterdzieści dni potopu, czterdzieści lat wędrówki Izraelitów do Ziemi Obiecanej lub czterdzieści dni pobytu Mojżesza na Górze Synaj.

Rozpoczynający się dzisiaj Wielki Post to czas pokuty i odnowy, mający przygotować wiernych do najważniejszego święta w roku - Wielkanocy. W liturgii charakteryzuje się on fioletowym kolorem szat oraz brakiem śpiewu "Alleleuja" i "Chwała na wysokości Bogu".